Filmpjes over geneeskrachtige kruiden

Duizendblad
Achillea millefolium

Een plant uit duizenden die bij duizenden grote en kleine kwalen verlichting kan geven. En dan bestaat het blad ook nog eens uit duizenden kleine deelblaadjes. Onze voorouders konden er niet omheen: Duizendblad werd de naam van deze plant.

Duizendblad lijkt zich overal thuis te voelen. Hij groeit in verschillende werelddelen waar je hem in bermen ziet staan of in duinen, akkers, langs een bosrand of in een grasveld. Ondanks dat hij zich spontaan in de natuur laat zien, is dat volgens sommigen nog niet genoeg en zijn er verscheidene variëteiten te koop als sierplant voor in de tuin. Maar wanneer je gebruik wilt maken van de geneeskrachtige werking van de plant, heb je echter het gewone duizendblad nodig (Achillea millefolium).

Uiterlijk

Duizendblad is een winterharde, snelgroeiende plant die makkelijk kan woekeren. Hij kan tot ongeveer een halve meter hoog worden. De talrijke kleine witte of lichtroze bloemetjes staan in dichte, schermvormige trossen en bloeien van mei tot oktober.
De bladeren van het duizendblad zijn groen en zeer fijn vertakt.

Eetbaar

De bovengrondse delen kun je eten, hoewel je de inname niet moet overdrijven. Je kunt een paar jonge blaadjes of mooie bloemen versnipperen en die toevoegen aan bijvoorbeeld een salade of een kruidenboter.

Het oudere, stuggere blad kun je beter eerst verwarmen voor je het eet. Snipper het fijn en voeg het op het laatste moment toe aan een soep of stamppot.

Timmermanskruid

Eén van de belangrijkste eigenschappen van de plant is het stoppen van bloedingen. In duizendblad zitten looistoffen die een samentrekkende werking hebben, waardoor de huid rond een wond enigszins bij elkaar getrokken wordt en het bloeden stelpt. Deze werking was vroeger algemeen bekend. Daarom heeft het kruid de bijnaam “timmermanskruid” gekregen.
In Engeland heet deze plant “Nosebleed” (bloedneus). Een paar jaar geleden belde een kennis mij op vanuit het ziekenhuis met de vraag of ik iets had voor zijn bloedneus. Het bloeden wilde maar niet stoppen. Hij zou pas uit het ziekenhuis worden ontslagen wanneer dat was gestopt. Meteen dacht ik aan duizendblad. De druppels van de tinctuur die ik hem gaf hielpen vrijwel meteen. Niet lang daarna mocht hij naar huis.

Maag- en darmklachten

Duizendblad stimuleert de aanmaak van spijsverteringssappen en verbetert de peristaltiek van maag en darmen. Het kruid is een van de beste remedies bij buikpijn. Het werkt krampwerend, ontstekingsremmend en pijnstillend. Je kunt het bij allerlei buikklachten gebruiken, zoals bij een teveel aan maagzuur, bij een maagzweer, oprispingen, een opgezette buik, bij diarree, overmatige winderigheid, ontstekingen, bij een gebrek aan eetlust…  

Vrouwelijke organen

Duizendblad wordt beschouwd als een baarmoedertonicum. Bij menstruatieproblemen kan het kruid de menstruatiepijnen verlichten en hevige bloedingen temperen. Wanneer de menstruatie uitblijft, kan duizendblad het juist op gang brengen. Ook kun je het inzetten bij een ontsteking aan de baarmoeder. Tijdens de bevalling stimuleert duizendblad de uitdrijving van de vrucht en na de bevalling werkt het bloedstelpend.
Bij overgangsklachten kun je ook aan duizendblad denken. Het vermindert opvliegers en overmatige transpiratie.

Bloedsomloop

Duizendblad versterkt de bloedvaten, verbeterd de doorbloeding, stelpt inwendige bloedingen en zuivert het bloed. Het is daarom breed inzetbaar; bij winterhanden en -voeten, spataderen of aambeien, bij bloed ophoesten of preventief bij trombose. Wat ik nog wil benadrukken is: wees verstandig en ga bij ernstige klachten naar je huisarts.
Bij griep en verkoudheid bevordert duizendblad het transpireren waardoor de afvalstoffen in je lichaam worden afgevoerd, eventuele koorts kan dalen en klachten verminderen.

Gebruik

Van de mooie bladeren en bloemen kun je duizendbladthee zetten. Een algemeen advies bij klachten is: twee kopjes per dag van deze thee te drinken, maximaal drie weken achter elkaar.
Neem per kopje ongeveer een eetlepel vers kruid of een theelepel gedroogd duizendblad. Giet hier heet water over dat net van de kook af is en laat het vijf minuten afgedekt staan. Daarna de thee zeven. De smaak is erg bitter. Meestal wordt duizendblad daarom gemengd met andere kruiden. De werking wordt hierdoor iets minder krachtig.

In plaats van thee kun je ook capsules innemen. Deze worden gemaakt van het gedroogde en fijn gemaakte blad. Deze zijn vaak verkrijgbaar bij de betere drogist.

 
Ook kun je gebruik maken van een alcoholische oplossing van de plant. Deze tinctuur (Achillea millefolium) wordt van de bovengrondse delen gemaakt wanneer de plant in volle bloei staat. De tinctuur is onder andere verkrijgbaar bij een reformzaak. Daar kun je om een persoonlijk advies vragen.

Waarschuwing

-        Duizendblad is een sterk kruid. Het mag inwendig maximaal drie weken achter elkaar gebruikt worden. Daarna moet een week worden gestopt. Dan kan het eventueel nogmaals drie weken worden gebruikt. Daarna een half jaar niet meer.

-        Houd je aan de aanbevolen dosis.

-        Tijdens de zwangerschap mag duizendblad niet gebruikt worden. Het mag wel wanneer de weeën moeten worden opgewekt. Neem dan een paar kleine kopjes thee per dag. Bij het geven van borstvoeding mag het spaarzaam gebruikt worden om het herstel van de bevalling te bevorderen.

-        Duizendblad wordt afgeraden aan kinderen onder de twaalf jaar.

-        Laat je persoonlijk adviseren wanneer je medicijnen gebruikt of ernstig ziek bent.

-        Sommige mensen reageren allergisch op duizendblad, stop dan met de inname.

-        Er is ook etherische olie van duizendblad verkrijgbaar. Etherische olie is sterk geconcentreerde olie van een plant. Daarom mag het niet worden ingenomen en niet puur op de huid gebruikt worden. Wil je hiermee werken, dan is het verstandig er eerst extra informatie over in te winnen.

Uitwendig

Vanwege de samentrekkende werking heeft duizendblad diverse uitwendige toepassingen.
Het blad kneuzen of er even op kauwen zorgt ervoor dat de werkzame stoffen vrij komen. Daarna kan het blad direct op een wond gelegd worden of bij een bloedneus voor in de neus worden gedaan.

De samentrekkende werking komt ook van pas bij een vette, onzuivere huid en bij couperose. Je kunt je gezicht reinigen met duizendbladthee, of een masker maken, bijvoorbeeld van yoghurt of kwark vermengt met het fijngesneden blad van het kruid. Voeg eventueel een theelepel honing eraan toe zodat de huid niet teveel uitdroogt. Laat het masker maximaal 20 minuten zitten.

Een hand- of voetenbad maak je door een sterke thee aan het badwater toe te voegen.

Je kunt zalf kopen van duizendblad of het zelf maken. Hou er rekening mee dat het waarschijnlijk niet lekker ruikt.

Bij kiespijn en bij tandwortelontsteking kun je een papje maken van een theelepel duizendblad met een beetje heet water. Wikkel dat in een gaasje en leg het op de pijnlijke plek.

Bij haaruitval, roos en vet haar, kun je het haar om de dag spoelen met sterke duizendblad thee.

Duizendblad stimuleert de doorbloeding. Daarom kun je een kompres maken en op pijnlijke of koude plekken op het lichaam leggen of op je lever om die te helpen ontgiften. Doop een doek in sterke duizendbladthee, wring hem enigszins uit en leg de doek op de aangedane plek. Dek hem af met een handdoek en een warme kruik en laat dit twintig minuten liggen of stop eerder als dat niet meer goed voelt.

Tuin

Duizendblad in de tuin trekt nuttige insecten aan en houdt bladetende rupsen en bladluizen op een afstand. Het is vooral aan te raden om het naast fruitbomen en koolsoorten neer te zetten.
Wil je dat niet, dan kun je in plaats daarvan een sterk aftreksel van het kruid maken (het duizendblad 30 minuten laten koken) of duizendbladgier* maken dat je op bomen en planten spuit.
(* Neem een flinke hand duizendblad en giet hier regenwater over zodat het kruid ruim onder water staat. Laat dit in een afgesloten emmer een paar dagen staan tot het flink gaat stinken. Zeef de vloeistof en doe hiervan maximaal 10% in een gieter water.)

Augustus 2023
Andrea Bleeker
www.kruidengeheimen.nl

YouTube kanaal

Facebook

Index